Ameryka Południowa - północna część Brazylii, Gujana i Wenezuela.
Wielkością ciała zbliżone są do małych psów, mają około 50 cm długości. Ogon ma mniej więcej taką samą długość jak ciało. Waga waha się od 2,5 do 2,8 kg, przy czym samce zazwyczaj ważą trochę więcej niż samice. Ciało jest przeważnie koloru od białego do jasno brązowego. Charakterystyczna czarna plama w kształcie klina rozciąga się od czoła w kierunku pleców. Ciemny kolor widoczny jest również na przedramionach i zakończeniu ogona.
Spożywają owoce, orzechy, nasiona, jagody oraz wiele odmian małych kręgowców i bezkręgowców.
Żyją w grupach liczących od 5 do 30 osobników, składających się z jednego samca oraz samic z potomstwem. Młode samce po osiągnieciu dojrzałości płciowej opuszczają stado, natomiast samice zazwyczaj zostają w grupie. Obszar zajmowany przez jedną grupę to około 25-40 hektarów. Średnia długość życia na wolności wynosi od 40 do 44 lat, a w niewoli nawet 50 lat.
Dominujący samiec kopuluje z wszystkimi samicami w stadzie. Samica rodzi jedno młode po okresie ciąży trwającym 160 dni, młode waży około 300 g. Samce osiągają dojrzałość płciową w wieku 7 lat, a samice są w stanie urodzić młode w czwartym roku życia.
Kapucynki posiadają chwytny ogon, który jest wystarczająco silny, aby utrzymać cały ciężar ciała przez długi czas. Znacznie ułatwia im to pobieranie pokarmu i przemieszczanie się.
